Achelse Kluis
Het trappistenklooster De Achelse Kluis is zeker een bezoek waard tijdens een wandel- of fietstocht. Het ligt op de grens van Nederland en België en is een populaire plek om even bij te komen en te genieten van een huisgebrouwen biertje in het sfeervolle restaurant of op het terras.
De Achelse Kluis ligt op de grens tussen het Belgische Hamont-Achel en het Nederlandse Leende in een ruim natuurgebied van akkers, bossen en heide. Het gebied wordt doorsneden door de Warmbeek, zoals ze in België zeggen of de Tongelreep, wat de Nederlandse benaming is voor deze rivier.
Smullen en stilte
In de abdij is ook nu nog ruimte voor rust en bezinning. Maar je kunt er ook genieten van een huisgebrouwen trappist op het terras of een smakelijk streekgerecht in het restaurant. En welke kant je daarna ook oploopt of -fietst, je kunt altijd genieten van mooie vergezichten, het gevarieerde landschap en de stilte.
Inspiratiepunt De Groote Heide/ Achelse Kluis
In het inspiratiepunt De Groote Heide / Achelse Kluis maak je op een interactieve manier kennis met de regio. En daarbij worden al je zintuigen geprikkeld!
Hoe was het om als monnik in de Achelse Kluis te leven? Welke beestige bewoners leven er in natuurgrenspark De Groote Heide? En hoe brouw je nu eigenlijk een écht abdijbier? Het inspiratiepunt De Groote Heide dompelt je op een interactieve manier onder in de geschiedenis én de toekomst van het gebied. Met verbeeldingskracht als instrument worden natuurlijke reflexen aangewakkerd en voel je wat De Groote Heide zo bijzonder maakt.
Het inspiratiepunt is voor iedereen gratis toegankelijk.
Meesterlijke wandelroute rondom Sterksel
Smul het gedicht in Sterksel
Start bij de SPAR en volg de aangegeven wandelknoop- punten door Sterksel. Op de achterzijde vind je meer over de bijzondere Meesterwerken die je onderweg tegenkomt. Bijvoorbeeld meerdere gedichtentafels, een smalspoormonument en een permanente kunstroute.
Combineer natuur met cultuur en culinair genieten tijdens deze uniek poëtische wandeltocht. Deze mooie wandeling door Sterksel biedt ‘Ruimte voor Meesterwerken’ te midden van prachtige natuur. De dorpskern straalt gezelligheid en historie uit en is toebedeeld met leuke terrasjes en meesterlijke restaurants. Ga voor uitgebreide informatie naar vvvheezeleende.nl
Sint Martinuskerk
De Sint Martinuskerk (1932) is een interessant en sfeervol bouwwerk, opgetrokken uit handgevormde steen in vroeggotische stijl uit de twaalfde eeuw. Bij het binnenkomen valt direct de grote, bijna vierkante ruimte van het schip op. Opvallend is ook de constructie van de gewelven. Wat de steunpunten betreft wist de architect zich te beperken tot maar vier kolommen in de hele ruimte. Hierdoor kan men de viering op het priesterkoor vanuit bijna alle 800 zitplekken zien. De gebrandschilderde ramen met de twaalf apostelen uit de vorige kerk zijn ook markant.
Historie Heeze
De Martinus kerk
De eerste steen voor dit gebouw werd gelegd op 6 augustus 1932. De architect was H.W. Valk uit 's-Hertogenbosch. Op 1 september 1933 kon de kerk in gebruik worden genomen en op 18 september 1933 had de kerkwijding plaats door Mgr. A.F. Diepen, bisschop van 's-Hertogenbosch.
De kerk is een interessant en zeer sfeervol bouwwerk, opgetrokken uit handgevormde steen in vroeggotische stijl uit de twaalfde eeuw. De toren heeft een grondoppervlak van 10 bij 8 meter; de hoogte is 42 meter. Bij het binnenkomen valt aanstonds de grote ruimte op van het schip en ook de vorm. Deze is namelijk bijna een vierkant. Vanaf de scheiding van het priesterkoor en het middenschip tot aan de laatste kolom is de lengte 27,5 meter en de breedte bedraagt 26 meter. Opvallend is ook de constructie van de gewelven. Wat de steunpunten betreft wist de architect zich te beperken tot maar 4 kolommen in de hele ruimte. Hierdoor zijn er maar zeer weinig plaatsen (van de bijna 800) van waaruit men de viering op het priesterkoor niet kan zien.
In 1969 werd het oorspronkelijke hoofdaltaar naar achter op het priesterkoor geplaatst en dit doet nu dienst als sacramentsaltaar. Tegelijk werd een nieuw altaar geplaatst van de hand van Bob Anink, die ook later de bijpassende lezenaar ontwierp.
Vóór de huidige kerk stonden in Heeze:
1. de middeleeuwse kerk: deze stond meer richting Leende in de buurtschap die nu Kerkhof heet. In de reformatie ging deze kerk over naar de protestanten die de kerk te groot vonden en daarom kerkten in de Antoniuskapel aan de Kapelstraat tegenover de laan naar het kasteel. Op deze plaats staat nu nog de kerk van de Protestantse kerkgemeenschap. De middeleeuwse kerk raakte in verval en nu resten alleen nog de fundamenten op de protestantse begraafplaats aan de Kerkhof.
2. Nadat de katholieken van Heeze na de reformatie decennia lang hun godsdienstige plichten vervulden in een kapel onder Nederweert, kon men toen het klimaat wat milder werd een schuurkerk bouwen aan de huidige Emmerikstraat.
3. Toen in de negentiende eeuw de katholieken de vrijheid van godsdienst herkregen bouwde men een kerk in zgn waterstaatsstijl in de buurt van de huidige
kerk. Toen deze kerk in het begin van de twintigste eeuw te klein werd, bouwde men de huidige kerk. In onze kerk zijn nog veel voorwerpen te vinden uit de voorafgaande eeuwen, uit de kerken die aan de huidige zijn voorafgegaan.
Zoals :
* gebrandschilderde ramen met afbeeldingen uit de vorige kerk die de twaalf apostelen voorstellen.
* beeld van "Sint Anna te drieën"en een Piëta.
Eeuwenlang werd in de kerk van Heeze St. Job vereerd als 'Bijzondere patroon voor "alle bedrukte herten". Het middeleeuwse beeld van Job werd een twintigtal
jaren geleden uit de kerk gestolen. Hoewel de bedevaarten verdwenen zijn, branden er nog iedere dag kaarsjes bij de replica van het oude beeld om de voorspraak van St. Job in te roepen. De meeste kaarsjes worden in onze kerk ontstoken bij het beeld van de Moeder Gods achter in de kerk. Ook door de dag lopen hier met de regelmaat mensen binnen om even te bidden.
St. Petrus` Banden Leende
In het midden van Leende staat de prachtige laatgotische Sint Petrus’ Bandenkerk met de bijzondere ingebouwde knoptoren. De kerk stamt uit de vijftiende eeuw. De toren is bekroond met een blaasvormige bol – de ‘blaos’ – en draagt vier klokken. In de kerk staat een orgel van de Mechelse orgelbouwer Loret. Je kunt een rondleiding krijgen in de kerktoren.
Historie Leende
De Leendenaren – katholiek of niet - zijn trots op "hun" monumentale kerk met imposante toren. Deze middeleeuwse kerk is laatgotisch en wordt door kenners beschouwd als een van de fraaiste in de wijde omtrek. De appelvormige bol op de torenspits wordt wel vergeleken met een varkensblaas of peer. De "Leendse Blaos" is tot in de verre omtrek bekend. De carnavalsvereniging heet niet voor niets "De Lindse Blaos".
De bouw van de Laatgotische kerk is waarschijnlijk in 1474 voltooid. Bij verbouwingswerkzaamheden omstreeks 1940 is een steen gevonden (later zoekgeraakt) waarop stond "afgewerckt 1474". In 1974 (het Torenjaar) is het 5e eeuwfeest van de kerk in elke geval uitgebreid gevierd. Veel speurwerk naar de historie liet vele vragen echter onbeantwoord. Vragen als: hoe is het mogelijk dat het kleine Leende (Leende telde rond 1521 slechts zo'n 700 tot 8oo inwoners) deze stijlvolle en monumentale kerk heeft kunnen bouwen? Wie is de opdrachtgever? Wie de financier(s)? Wie de bouwmeester? Enz. enz.
Er zijn redenen om aan te nemen dat het koor uit omstreeks 14oo het oudste deel is van de kerk. Het is mogelijk afkomstig van een kerkje dat dateert uit de 14e eeuw. Ten westen van dat koor is de toren gebouwd, met daaraan vast het middenschip en het koor. De kerk ligt daardoor in de zogeheten "heilige unie", d.w.z. met het priesterkoor naar het oosten.
De toren is gebouwd in Laatgotische stijl. Meer specifiek spreekt men wel van de Kempische gotiek, gekenmerkt door de gebruikte materialen, de vorm en de statige soberheid. Het torengedeelte van baksteen is 38,5 meter hoog en verdeeld in vier geledingen, die telkens geaccentueerd worden door lijsten van natuursteen.
Er bestaat een prachtig geïllustreerd wetenschappelijk boek: De Geheimen van een Middeleeuws Gebouw, te verkrijgen op het parochiesecretariaat. Voor meer informatie over dit boek kunt u terecht op de website: www.detorenvanleende.nl
Meesterlijke wandelroute rondom Leende
Smul het gedicht in Leende en Leenderstrijp
Start bij ‘t Brouwershuis en volg de aangegeven wandelknooppunten door Leende en Leenderstrijp. Op de achterzijde vind je meer over de bijzondere Meesterwerken die je onderweg tegenkomt. Bijvoorbeeld meerdere gedichtentafels, langgevelboerderijen en een gotische kerk uit de vijftiende eeuw.
Combineer natuur met cultuur en culinair genieten tijdens deze uniek poëtische wandeltocht. Deze mooie wandeling door Leende en Leenderstrijp biedt ‘Ruimte voor Meesterwerken’ te midden van prachtige natuur. De dorpskern straalt gezelligheid en historie uit en is toebedeeld met leuke terrasjes en meesterlijke restaurants. Ga voor uitgebreide informatie naar vvvheezeleende.nl
Meesterlijke wandelroutes rondom Heeze
Smul het gedicht in Heeze
Start bij het gemeentehuis en volg de aangegeven knooppunten voor de door jou gekozen wandelroute(s) door Heeze. Op de achterzijde vind je meer informatie over de bijzondere Meesterwerken die je onderweg tegenkomt. Bijvoorbeeld meerdere gedichtentafels, Kasteel Heeze en een kudde van ruim 350 Kempische Heideschapen.
Combineer natuur met cultuur en culinair genieten tijdens deze uniek poëtische wandeltochten. Deze mooie wandelingen door Heeze bieden ‘Ruimte voor Meesterwerken’ te midden van prachtige natuur. De dorpskern straalt gezelligheid en historie uit en is toebedeeld met leuke terrasjes en meesterlijke restaurants. Ga voor uitgebreide informatie naar vvvheezeleende.nl
Meesterlijke fietsroute rondom Heeze-Leende
Smul het gedicht in Heeze-Leende
Start bij het gemeentehuis en volg de aangegeven knooppunten door Heeze, Sterksel, Leende en Leenderstrijp. Op de achterzijde vind je meer over de bijzondere Meesterwerken die je onderweg tegenkomt. Bijvoorbeeld meerdere gedichtentafels, bijzondere boerderijen en een nostalgische kruidenierswinkel.
Combineer natuur met cultuur en culinair genieten tijdens deze unieke poëtische fietstocht. Deze mooie fietsroute door Heeze-Leende biedt “Ruimte voor Meesterwerken” te midden van prachtige natuur. De dorpskernen stralen gezelligheid en historie uit en zijn toebedeeld met leuke terrasjes en meesterlijke restaurants. Ga voor uitgebreide informatie naar www.vvvheezeleende.nl.
H. Catharina van Alexandrië kerk - Sterksel
Historie Sterksel
In 1197 kwam de abdij van Averbode in het bezit van de vrijheid Sterksel doordat Herbertus, heer van Hese, deze had verkocht. Naar verluidt zou dit gebeurd zijn toen zijn zoon tot het klooster toetrad. Het betrof een landgoed van ongeveer 1800 ha.
Omdat de inwoners van Sterksel gebruik maakten van de Heezer kerk moest tiend (soort belasting) betaald worden. Sterksel hoorde echter onder de “ parochie Averbode”.
Herbert eiste de tiend in Sterksel echter helemaal op, inclusief het derde deel voor zijn pastoor. Uiteindelijk werd er een compromis gesloten: het hof van Sterksel zou slechts twee derde van de tiend hoeven te betalen. Hiermee was Sterksel ondergebracht bij de parochie van Heeze. Herbert stond een derde van de Sterkselse tiend als aalmoes af aan Averbode en ten behoeve van zijn zielerust.
Reeds in 1239 stond er al een kapel in Sterksel. Het was de norbertijnen (= monniken van de abdij van Averbode) volgens hun statuten echter niet toegestaan om te dopen. Het zou daarom tot 1562 duren eer de Sterkselse kapel een doopvont kreeg.
Vanaf 1414 betaalden de pachters van Sterksel jaarlijks een bedrag aan de bedienaar van de Sterkselse kapel.
In 1214 en in 1430-1432 werden er grote werkzaamheden aan de kapel uitgevoerd, waarschijnlijk in verband met de verwoestingen, die de bisschop van Luik in 1410 in Sterksel had aangericht. In 1437 was de kapel zover gereed dat ze kon worden ingewijd door broeder Dionisius, karmeliet en hulpbisschop van Luik.
In 1510 worden er twee kapelmeesters aangesteld en eerst dan horen we dat de kapel aan St.- Catharina is toegewijd.
Een eeuw later, in 1619, wijdde de bisschop van Den Bosch ( dit bisdom was in 1559 afgesplitst van het bisdom Luik) de Sterkselse kapel opnieuw: het hoofdaltaar aan St.- Catharina en het bij-altaar aan het H. Kruis.
Op de begraafplaats ligt nog een grafsteen, met datum 7 mei 1404, van een priester.
Omstreeks die tijd had een pater Henricus van Averbode hier de geestelijke zorg.
Uit 1653 stamt een nauwkeurige inventarisatie van het dorp, met een kapel, Huize Sterksel en een vijftal boerderijen.
In 1798 kwam er een nieuwe eigenaar, Adriaan Pompen uit Leende. De abdij verkocht Sterksel aan de familie Pompen, aangezien het bezit onteigend dreigde te worden als voortvloeisel uit de Franse Revolutie. Zo werd in een tijd, waarin alle heerlijke rechten werden afgeschaft, de vrijheid Sterksel een familiebezit.
In 1864 werd besloten tot de oprichting van het rectoraat Sterksel per 1 januari 1865 als onderdeel van de parochie Maarheeze. Daarvoor hoorden de circa 60 Sterkselnaren ook al tot de parochie van Maarheeze, maar in 1865 werd Sterksel een aparte afdeling van de parochie van Maarheeze met een bijkerk en een eigen kerkbestuur.
In 1866 stond de nieuwe kapel er al. Er werd een klokje uit 1777 ingehangen. (zie nr. 16 op tekening hieronder). De kapel had 90 zitplaatsen en werd op 7 oktober 1866 ingezegend en gewijd aan de H. Gertrudis, de patrones van de moederkerk van Maarheeze. In deze kapel werd door de kapelaan van Maarheeze op zon- en feestdagen de H. Mis opgedragen en na de H. Mis aan de kinderen catechismus gegeven. Vóór hoge feestdagen was er gelegenheid om te biechten, ook uitvaarten bij begrafenissen werden weer in Sterksel gehouden. In 1916 werd het rectoraat Sterksel omgezet in een zelfstandige parochie. In 1927 kwam de huidige kerk, gewijd aan de Heilige Catharina, gereed op een geheel andere plaats. Na ingebruikname van de huidige kerk verloor de H. Gertrudiskapel zijn functie en werd achtereenvolgens gebruikt als parochiehuis, als postkantoor en vervolgens als pakhuis met maalderij door de Boerenbond. In de avond van 24 mei 1976 werd de oude kapel op heimelijke wijze gesloopt.
De nieuwe parochiekerk, meer centraal in het dorp gelegen aan de Beukenlaan, gewijd aan H. Catharina van Alexandrië, werd op Kerstmis 1927 in gebruik genomen. Het is een kruiskerk met een prachtig schilderstuk boven het priesterkoor: het laatste avondmaal. De architect van de kerk is Jos Tonino uit Breda.